11.02.2021Autor:
11.02.2021Autor:
Pracę w Polsce coraz chętniej podejmują cudzoziemcy, w tym głównie nasi wschodni sąsiedzi. Jak wynika z danych Eurostatu, w 2019 r. Polska przyjęła aż 724 tys. cudzoziemców niebędących mieszkańcami krajów Unii Europejskiej, w tym głównie obywateli Ukrainy. To najwięcej spośród wszystkich państw członkowskich, a Polska znalazła się na czele krajów Unii Europejskiej pod względem liczby wydanych pozwoleń dla osób spoza wspólnoty.
Jednak 2020 rok przyniósł wiele zmian na rynku pracy. Mowa tu między innymi o wzroście bezrobocia (w grudniu stopa bezrobocia rejestrowanego w Polsce wyniosła 6,2 proc.), spowolnieniu rynku pracownika czy spadku liczby migrantów zarobkowych. Z danych Straży Granicznej wynika, że podczas pierwszej fali pandemii koronawirusa z Polski wyjechało nawet 250 tys. obywateli Ukrainy. Kiedy sytuacja zaczęła się stabilizować, pracownicy z zagranicy wrócili do naszego kraju. Według danych Urzędu ds. Cudzoziemców, na dzień 1.01.2021 ważne zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce posiadało prawie 460 tys. cudzoziemców, co stanowi 8-proc. wzrost w porównaniu z ubiegłym rokiem.
Dane płynące z rynku pracy pokazują, że obcokrajowcy wciąż chętnie przyjeżdżają do naszego kraju w celach zarobkowych. W związku z tym warto znać zasady zatrudniania pracowników z zagranicy i wiedzieć, jak wygląda cały proces. W poniższym artykule przedstawię obowiązki, z jakimi wiąże się zatrudnianie cudzoziemców, oraz postaram się przedstawić zalety i ograniczenia takiego rozwiązania.
Pierwszym krokiem przy zatrudnianiu cudzoziemca będzie wizyta w urzędzie pracy, gdzie należy złożyć Oświadczenie o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Jest to bardzo ważne, bowiem dopiero po wpisaniu przez urząd Twojego oświadczenia do ewidencji oświadczeń zatrudniony przez Ciebie pracownik z zagranicy będzie mógł podjąć pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Urząd ma na to do 30 dni roboczych, dlatego powinieneś złożyć oświadczenie odpowiednio wcześniej. Możesz to zrobić:
Wpis do ewidencji oświadczeń stanowi wystarczającą podstawę do zatrudnienia cudzoziemca, jeśli:
Po złożeniu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi powinieneś przekazać oryginał oświadczenia cudzoziemcowi, którego planujesz zatrudnić. To oświadczenie pozwoli mu uzyskać w polskiej placówce dyplomatyczno-konsularnej w kraju jego stałego pobytu wizę w celu wykonywania pracy na terenie polski.
W dniu rozpoczęcia pracy przez cudzoziemca musisz zawiadomić powiatowy urząd pracy właściwy dla Twojej siedziby, a w przypadku osób fizycznych – właściwy dla Twojego miejsca stałego pobytu lub zameldowania na pobyt stały. Zawiadomienie możesz przekazać na piśmie lub złożyć za pośrednictwem portalu praca.gov.pl.
W przypadku, gdy cudzoziemiec nie podejmie zatrudnienia, musisz zgłosić ten fakt do powiatowego urzędu pracy w ciągu 7 dni od dnia określonego w ewidencji oświadczeń jako dzień rozpoczęcia pracy.
Po uzyskaniu odpowiednich dokumentów będziesz mógł podpisać umowę ze swoim nowym pracownikiem. Forma umowy (umowa o pracę lub umowa zlecenie) musi być zgodna z informacjami, które przekazałeś do urzędu pracy. Następnie musisz zgłosić swojego nowego pracownika do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (masz na to 7 dni). Aby ułatwić sobie wszystkie czynności urzędowe, warto uzyskać dla pracownika z zagranicy numer NIP. W tym celu należy złożyć w urzędzie skarbowym druk NIP-7 lub ZAP-3.
Na koniec warto, abyś pomógł swojemu nowemu pracownikowi z dodatkowymi czynnościami, takimi jak:
Pamiętaj, że w przypadku zmiany stanowiska lub warunków zatrudnienia, które zostały określone w oświadczeniu o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi, musisz złożyć nowe oświadczenie w PUP. Nie musisz składać nowego oświadczenia, jeżeli:
Musisz wiedzieć również, że jeżeli podczas ważności oświadczenia płaca minimalna w Polsce rośnie, to w związku z tą zmianą nie musisz składać nowego oświadczenia. Jesteś jednak zobowiązany do wypłaty pensji w kwocie, która nie będzie niższa niż ta wskazana w znowelizowanych przepisach.
Przeczytaj artykuł: Zatrudnianie pracowników tymczasowych w pigułce
Kiedy wiesz już, z jakimi kwestiami formalnymi wiąże się zatrudnianie cudzoziemców, chciałabym przedstawić zalety i wady takiego rozwiązania.
Dzięki zatrudnianiu pracowników z zagranicy polscy pracodawcy mogą wypełniać braki kadrowe. Cudzoziemcy są nastawieni na zdobycie zatrudnienia w naszym kraju, często w zawodach, w których brak jest chętnych kandydatów z Polski. Pracownicy z zagranicy zazwyczaj przyjeżdżają do Polski, traktując cel zarobkowy jako priorytet. Wielu rozstaje się na ten czas z rodziną. Często cudzoziemcy w Polsce mogą zarobić znacznie więcej niż w swojej ojczyźnie, a praca w naszym kraju daje im możliwość poprawy sytuacji finansowej ich rodzin. Z tym bezpośrednio wiąże się także ich duża motywacja do pracy – pracownicy z zagranicy często zgłaszają chęć pracowania w godzinach nadliczbowych.
Zobacz także: Pracownik tymczasowy – to nie tylko ręce gotowe do pracy
Jeżeli decydujesz się na zatrudnienie cudzoziemca, powinieneś zapewnić mu zakwaterowanie lub pomóc w znalezieniu lokum na czas pracy. Często konieczna będzie także wypłata zaliczki już na początku zatrudnienia, co wiąże się z poniesieniem dodatkowych kosztów, jeszcze zanim zatrudnienie cudzoziemca przyniesie wymierne korzyści.
Czas pobytu pracownika z zagranicy w Polsce również może stanowić ograniczenie, gdyż zezwolenie na pracę jest wydawane na czas określony. Zatrudnienie takiej osoby na stałe może się okazać utrudnione lub nawet niemożliwe nie tylko ze względów formalnych, ale także prywatnych. Może się zatem okazać, że inwestycja w szkolenie pracownika z zagranicy będzie bezzwrotna.
Z uwagi na aktualną sytuację czas załatwiania wszystkich spraw urzędowych związanych z zatrudnieniem cudzoziemca może się znacznie wydłużyć, co może być sporym obciążeniem dla Twojego działu kadr.
Czynności związane z zatrudnieniem pracownika z zagranicy mogą być czasochłonne i kłopotliwe dla przedsiębiorcy, dlatego warto rozważyć zatrudnienie cudzoziemców poprzez firmę zewnętrzną. Dzięki temu wszystkie kwestie formalne spoczną na barkach agencji zatrudnienia, a Ty zyskasz pracownika przygotowanego do pracy. Oczywiście takie rozwiązanie niesie za sobą koszty – agencje wyceniają swoje usługi indywidualnie, w zależności od potrzeb klienta.
Agencje zatrudnienia wspierają pracodawców również w kwestiach związanych z zatrudnieniem Polaków. Co prawda w tym przypadku firmy nie borykają się z szeregiem formalności, tak jak w przypadku zatrudnienia cudzoziemca, jednak mogą liczyć m.in. na wsparcie rekrutacyjne, opiekę kadrowo-płacową i stałą pomoc koordynatora.
Zobacz także: Czy dzisiaj pracodawcy potrzebują jeszcze wsparcia agencji zatrudnienia?
Podsumowując, zatrudnianie cudzoziemców ma wiele zalet, jednak równocześnie wiąże się z licznymi formalnościami i ograniczeniami. Ważne, aby na początku określić profil pracownika, trwałość zatrudnienia oraz wziąć pod uwagę wszystkie kwestie formalne i na tej podstawie realnie ocenić potrzeby firmy względem zatrudniania pracowników z zagranicy.
