W PowerJobs jako specjalista ds. rekrutacji odpowiada za rekrutację oraz selekcję pracowników tymczasowych na rynek niemiecki. Fan piłki nożnej oraz pasjonat sportów walki. Wolny czas spędza wędrując po górach lub oglądając filmy.
21.03.2024Autor:
W PowerJobs jako specjalista ds. rekrutacji odpowiada za rekrutację oraz selekcję pracowników tymczasowych na rynek niemiecki. Fan piłki nożnej oraz pasjonat sportów walki. Wolny czas spędza wędrując po górach lub oglądając filmy.
21.03.2024Autor:
W PowerJobs jako specjalista ds. rekrutacji odpowiada za rekrutację oraz selekcję pracowników tymczasowych na rynek niemiecki. Fan piłki nożnej oraz pasjonat sportów walki. Wolny czas spędza wędrując po górach lub oglądając filmy.
Umowa zlecenia to jeden z najczęściej stosowanych typów umów cywilnoprawnych. Obok umowy o pracę to najpopularniejsza forma zawierania umowy na wykonywanie pracy. Jest jednak między nimi szereg istotnych różnic. W tym artykule skupiam się na wyjaśnieniu, czym jest umowa zlecenia, jaka jest jej podstawa prawna i jakie są jej wyróżniki.
Podstawą prawną umowy zlecenia jest Kodeks cywilny, a konkretnie regulują ją artykuły 734-751 tego kodeksu. Wszelkie zasady dotyczące podpisywania umów zlecenia, ich rozwiązywania i inne kwestie muszą być zgodne z przepisami Kodeksu cywilnego.
Natomiast Kodeks pracy jest osobnym aktem prawnym, który reguluje zatrudnienie pracowników na podstawie umowy o pracę. Dlatego przepisy Kodeksu pracy nie mają zastosowania dla umów zlecenia.
Umowa zlecenia może być zawarta w formie pisemnej, mailowej lub ustnej. Jednak ze względu na respektowanie ustaleń stron określonych w umowie zdecydowanie najlepiej jest zdecydować się na formę pisemną. Wzór umowy zlecenia znajdziesz w dalszej części artykułu.
Umowa zlecenia zawsze obejmuje dwie strony: zleceniodawcę (osobę dającą zlecenie, a więc wykonanie określonej usługi) oraz zleceniobiorcę (osobę zobowiązującą się do wykonania zlecenia). Artykuł 734 Kodeksu cywilnego definiuje umowę zlecenia jako umowę, w której zleceniobiorca zobowiązuje się do wykonania określonego świadczenia na rzecz zleceniodawcy, ale bez podlegania jego kierownictwu.
W szczególnych przypadkach zleceniobiorca może powierzyć wykonanie zlecenia osobie trzeciej. Warto podkreślić, że współpraca oparta na podstawie umowy zlecenia nie jest stosunkiem pracy.
Umowa zlecenia, żeby była ważna, musi się składać z kilku kluczowych elementów. Istotne jest, by w treści umowy zlecenia zdefiniować obowiązki i prawa obu stron w trakcie jej trwania. Ważnym elementem umowy jest opis zakresu świadczenia, czasu i miejsca jego wykonania. Należy również określić wynagrodzenie za wykonaną pracę oraz warunki jego wypłaty. W umowie można także uwzględnić dobrowolną składkę chorobową oraz ewentualne składki na ZUS.
Podpisując umowę, przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie w zamian za wynagrodzenie odpowiadające wykonanej pracy. Należy przy tym zaznaczyć, że przyjmujący zlecenie nie jest pracownikiem.
Za realizację zlecenia zleceniobiorca otrzymuje od zleceniodawcy wynagrodzenie. Jest ono istotnym elementem zawartej umowy zlecenia. Strony muszą precyzyjnie określić jego wysokość, terminy wypłaty oraz ewentualne dodatkowe składniki (np. premie czy diety). Transparentność w tej kwestii pozwoli uniknąć potencjalnych nieporozumień. Najczęściej wynagrodzenie jest wypłacane zleceniobiorcy dopiero po wykonaniu zlecenia (nie praktykuje się wypłacania wynagrodzenia przed realizacją zlecenia).
W przypadku umowy zlecenia obowiązuje minimalna stawka godzinowa. Wynagrodzenie za godzinę zlecenia nie może być niższe niż wysokość minimalnej stawki godzinowej obowiązującej w czasie współpracy. Minimalna stawka godzinowa wynosi od 1 stycznia 2024 roku 27,70 zł brutto, a od 1 lipca wyniesie 28,10 zł brutto.
Ile zarobisz na umowie zlecenia? Sprawdź w naszym kalkulatorze wynagrodzeń!
Na umowie zlecenia ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Oznacza to, że to osoba przyjmująca zlecenie podejmuje decyzję, czy chce przystąpić do ubezpieczenia chorobowego. Odprowadzanie składki na to ubezpieczenie pomniejsza wynagrodzenie, ale zapewnia świadczenia w razie choroby.
Co do zasady, zleceniobiorca otrzyma zasiłek chorobowy za okres niezdolności do pracy, o ile zgłosi się do ubezpieczenia chorobowego, a zwolnienie lekarskie wypadnie po 90-dniowym okresie wyczekiwania. Oczywiście istnieje kilka odstępstw od tych zasad – nie każdy zleceniobiorca jest objęty okresem oczekiwania i opłaca dobrowolną składkę chorobową. Wpływa na to m.in. status zleceniobiorcy, źródła zarobków oraz wysokość innych przychodów. Co istotne, dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym mogą zostać objęci zleceniobiorcy, którzy podlegają obowiązkowo pod ubezpieczenia społeczne (emerytalne i rentowe) z tytułu umowy zlecenia.
Więcej o wynagrodzeniu chorobowym przeczytasz tutaj: Zwolnienie lekarskie i wynagrodzenie chorobowe – podstawowe informacje.
Kwestia odprowadzanych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne jest złożona i zależy od sytuacji zleceniobiorcy: czy zleceniobiorcą jest student do 26 roku życia, czy wykonuje inną pracę, za którą otrzymuje wynagrodzenie powyżej wynagrodzenia minimalnego, czy wykonuje zlecenie u obecnego pracodawcy, czy umowa zlecenia jest jedynym źródłem dochodu, itd. Poniżej przedstawię kilka najczęstszych sytuacji:
Jedną z istotnych cech umowy zlecenia jest brak okresu wypowiedzenia, co oznacza, że można wypowiedzieć zlecenie w każdym czasie. Strony mają prawo do jednostronnego rozwiązania umowy bez konieczności uzasadniania swojej decyzji. Może być jednak tak, że zleceniodawca i zleceniobiorca w swojej umowie określą okres wypowiedzenia, który w tym przypadku będzie obowiązujący. Konieczne jest również przestrzeganie ewentualnych zapisów umowy dotyczących kar umownych za przedwczesne zakończenie współpracy.
Umowa zlecenia nie wlicza się do stażu pracy, ponieważ zleceniobiorca działa na zasadzie samodzielności i nie podlega bezpośrednio pracodawcy. Staż pracy wykorzystywany jest na przykład przy obliczaniu przysługujących dni urlopowych na umowie o pracę.
Dla wielu osób umowa zlecenia stanowi elastyczne rozwiązanie, pozwalające na pracę na własnych warunkach, bez długoterminowych zobowiązań. Zleceniobiorca ma większą niezależność, może realizować różnorodne projekty i ma kontrolę nad swoim czasem pracy. Brak okresu wypowiedzenia może być również zaletą w płynnym przejściu do kolejnego zatrudnienia. Zleceniobiorcy bardzo często mają niższe składki ZUS, co wpływa na wyższą wysokość wynagrodzenia.
Do wad umowy zlecenia można zaliczyć:
Jak już wspomniałem wcześniej, czas trwania umowy zlecenia nie wlicza się również do stażu pracy, co wpływa niekorzystnie np. przy obliczaniu przysługujących dni urlopowych na umowie o pracę.
Umowa zlecenia jest korzystna przede wszystkim dla osób poszukujących elastycznych form zatrudnienia, takich jak freelancerzy czy specjaliści pracujący w formie projektowej. Ten typ umowy polecany jest również studentom, ponieważ brak konieczności odprowadzania składek pozwala na otrzymanie wyższego wynagrodzenia (stawka brutto = stawka netto). O umowie zlecenia warto pomyśleć również jako o dodatkowym źródle dochodu.
Wiele osób porównuje ze sobą zatrudnienie na umowę o pracę i umowę zlecenia. Między tymi rodzajami współpracy jest wiele różnic, wynikających przede wszystkim z różnych podstaw prawnych: umowa zlecenia podlega zapisom Kodeksu cywilnego, a umowę o pracę reguluje Kodeks pracy. Więcej o różnicach przeczytasz w innym artykule: Umowa o pracę a umowa zlecenia: poznaj 10 kluczowych różnic.
Jak już wspomniałem wcześniej, umowa zlecenia, żeby była ważna, musi zawierać kilka kluczowych elementów – możesz je zobaczyć na grafice. Poniżej znajdziesz również wzór do pobrania i wypełnienia przy zawarciu swojej umowy zlecenia.
Podsumowując, umowa zlecenia jest popularną formą współpracy, która daje swobodę obu stronom, ale jednocześnie wiąże się z pewnymi ograniczeniami. Przed podpisaniem umowy zlecenia zaleca się dokładne zapoznanie się z jej warunkami oraz ewentualne skonsultowanie jej z prawnikiem czy doradcą finansowym.