25.07.2022Autor:
W PowerJobs od 2020 roku, gdzie jako specjalista ds. rekrutacji odpowiada za rekrutację i selekcję pracowników tymczasowych oraz planowanie strategii rekrutacyjnej przy uwzględnieniu profilu i oczekiwań pracodawcy. Prywatnie miłośniczka literatury zainteresowana kulturą Japonii.
25.07.2022Autor:
W PowerJobs od 2020 roku, gdzie jako specjalista ds. rekrutacji odpowiada za rekrutację i selekcję pracowników tymczasowych oraz planowanie strategii rekrutacyjnej przy uwzględnieniu profilu i oczekiwań pracodawcy. Prywatnie miłośniczka literatury zainteresowana kulturą Japonii.
Przeszukując ogłoszenia o pracę możesz zauważyć, że w niektórych ofertach wśród wymagań znajduje się wymóg posiadania książeczki sanepidowskiej lub gotowość do jej wyrobienia w najbliższym czasie. Ten dokument jest warunkiem wykonywania pracy na niektórych stanowiskach, np. w gastronomii, produkcji, logistyce czy w sektorze handlowym.
W artykule odpowiadamy na pytania:
Przeczytaj także: Praca tymczasowa a urlop, czyli kiedy i jak można skorzystać z urlopu?
Książeczka sanepidowska jest nazwą potoczną, wynikającą z historii tego dokumentu. W 2008 roku zmieniono przepisy i dotychczasowa nazwa została zastąpiona orzeczeniem do celów sanitarno-epidemiologicznych. Jednak określenie „książeczka sanepidowska” jest bardzo zakorzenione w powszechnej świadomości zarówno pracodawców i pracowników, dlatego oba pojęcia są stosowane zamiennie.
Przepis mówi, że badania sanitarno-epidemiologiczne muszą wykonać „osoby podejmujące lub wykonujące prace, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby nieposiadające aktualnego orzeczenia lekarskiego o zdolności do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby”.
W głównej mierze badaniami są objęte osoby, które mają w pracy kontakt z niepakowaną żywnością, pojemnikami na żywność lub stały i bezpośredni kontakt z innymi ludźmi. Są to np. pracownicy branży kosmetycznej, gastronomicznej, pracownicy produkcyjni z branży spożywczej i farmakologicznej, a także lekarze czy nauczyciele wychowania przedszkolnego.
Czy na swoim stanowisku będziesz potrzebować książeczki sanepidowskiej? Nie musisz tego wiedzieć. To pracodawca ma obowiązek poinformowania Cię, kiedy potrzebujesz tego orzeczenia do wykonywania pracy. Najczęściej informację o wymogu posiadania książeczki sanepidowskiej można znaleźć już na pierwszym etapie rekrutacji – w ogłoszeniu o pracę.
Zapoznaj się z podstawowymi informacjami o wynagrodzeniu w czasie zwolnienia lekarskiego.
Orzeczenie sanitarno-epidemiologiczne jest wydawane jako dokument potwierdzający, że badana osoba nie jest zakażona pałeczkami duru brzusznego, duru rzekomego A, B, C, salmonellą i pałeczkami Shigella. Badania mogą też sprawdzić nosicielstwo prątków gruźlicy lub innych czynników chorobotwórczych, których obecność wyklucza możliwość pracy przy żywności.
Na początek należy udać się do najbliższej stacji sanitarno-epidemiologicznej (oddziału sanepidu) i zgłosić się na badania. Można to zrobić na podstawie skierowania od przyszłego pracodawcy lub na własne życzenie. W stacji sanitarno-epidemiologicznej otrzymasz kilka pojemników przeznaczonych do pobrania próbek (niektóre oddziały sanepidu dopuszczają użycie pojemników kupionych w aptece). Następnie należy oddać materiał do badań (próbki kału z trzech kolejnych dni). Próbki do czasu dostarczenia do laboratorium trzeba przechowywać w lodówce. Po oddaniu materiału oczekuj na wyniki laboratoryjne – zwykle 1-2 tygodnie, jednak okres ten może się wydłużyć w czasie zwiększonego zapotrzebowania na badania (np. w okresie wakacyjnym lub w czasie epidemii).
Po otrzymaniu wyników badań laboratoryjnych musisz udać się do lekarza medycyny pracy. Lekarz przeprowadzi wywiad, zapozna się z wynikami badań i na tej podstawie wyda orzeczenie lekarskie. Zawiera ono przeciwwskazanie lub brak przeciwwskazań do podjęcia pracy i ma charakter czasowy lub trwały.
Przepisy nie określają czasu, po jakim konieczne jest ponowne wykonanie badań. Decyzję o terminie ważności badań sanitarno-epidemiologicznych podejmuje lekarz. Takie orzeczenie lekarskie może być wydane bezterminowo lub czasowo, np. na rok lub dwa.
Badania sanitarno-epidemiologiczne są ważne tylko na terenie Polski. Jeśli wyjeżdżasz do pracy za granicę, Twoja książeczka nie będzie ważna. Trzeba liczyć się z tym, że zostaniesz skierowany przez przyszłego pracodawcę na inne badania, które wykluczą u Ciebie czynniki chorób zakaźnych.
Ustawodawca nie określił jednoznacznie formy, w jakiej orzeczenie ma być wydawane i przechowywane w dokumentacji. Niektórzy lekarze medycyny pracy i pracodawcy preferują formę książeczki. Można ją kupić w sklepach internetowych i w niektórych sklepach papierniczych. Koszt książeczki to kilka złotych.
Procedura jest więc nadal taka sama jak przed 2008 rokiem, z tym samym zakresem badań, a w praktyce orzeczenie często nadal ma formę książeczki. Co się więc zmieniło? Nazwa formalna.
Jesteś rodzicem? Poznaj swoje przywileje w pracy!
Ile kosztują badania sanepidowskie? Koszty badań nie są ujednolicone, mogą się wahać w zależności od regionu i lekarza medycyny pracy. Jednak orientacyjne koszty wahają się między 150-230 zł. W tej kwocie zawiera się:
Jeśli wyrobisz orzeczenie na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, nie poniesiesz kosztów badań. Jednak większość pracodawców oczekuje, że podejmując pracę będziesz mieć już badania potrzebne do wykonywania pracy. Dzięki temu skraca się czas potrzebny do podjęcia pracy – w czasie wzmożonego zapotrzebowania wyrobienie książeczki może trwać nawet ponad 4 tygodnie.
Czy warto wyrobić książeczkę sanepidowską? Zdecydowanie tak, pomimo czasochłonności badań oraz konieczności wizyt w stacji sanitarno-epidemiologicznej i u lekarza. Z książeczką sanepidowską możesz łatwiej i szybciej znaleźć pracę. A jeśli interesuje Cię praca w gastronomii czy w branży spożywczej – wyrobienie takich badań jest koniecznością.
Aby uzyskać orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych, należy udać się do lekarza medycyny pracy z wynikami badań sanitarno-epidemiologicznych, takich jak badanie kału. Lekarz wystawi orzeczenie na podstawie tych wyników.
Do wyrobienia książeczki zdrowia do celów sanitarno-epidemiologicznych potrzebne są badania z kału, a w niektórych przypadkach także badania na nosicielstwo.
Książeczka sanepidowska jest ważna przez 3 lata. Po upływie tego czasu należy wykonać ponowne badania sanitarno-epidemiologiczne, a następnie udać się do lekarza medycyny pracy po nowe orzeczenie.
Książeczkę sanepidowską (pełna nazwa to książeczka zdrowia do celów sanitarno-epidemiologicznych) możesz kupić w sklepach internetowych lub niektórych sklepach papierniczych. Najważniejsze, by przeprowadzić badania oraz uzyskać orzeczenie lekarza – bez tego sama książeczka jest nieważna.
Ważna książeczka sanepidowska potwierdza, że pracownik ma ważne orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych, co jest istotne dla zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób. Jest wymagana przy wykonywaniu pracy, w której istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.
Książeczkę zdrowia do celów sanitarno-epidemiologicznych można wyrobić w placówkach medycyny pracy, które oferują tego rodzaju usługi w wielu miastach w Polsce.
W razie zgubienia książeczki sanepidowskiej należy wykonać ponowne badania do celów sanitarno-epidemiologicznych oraz udać się do lekarza medycyny pracy. Lekarz wystawią duplikat orzeczenia do celów sanitarno-epidemiologicznych.
Badania na nosicielstwo są wykonywane tylko w przypadku pracy w kontaktach z żywnością, wodą przeznaczoną do spożycia oraz w miejscach związanych z produkcją i myciem naczyń.
Nie można przedłużyć ważności książeczki sanepidowskiej. Po upływie 3 lat ważności należy wykonać ponowne badania i uzyskać nowe orzeczenie do celów sanitarno-epidemiologicznych.
Koszt wyrobienia książeczki sanepidowskiej zależy od cen badań sanitarno-epidemiologicznych oraz konsultacji z lekarzem medycyny pracy. Całkowity koszt procesu może wynosić od kilkudziesięciu do nawet kilkuset złotych, a sama książeczka kosztuje kilka złotych.
